Kiến ba khoang – một loài động vật vô cùng nhỏ bé nhưng lại rất nguy hiểm và có thể để lại hậu quả nặng nề nếu không biết cách phòng tránh và xử lý kịp thời đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Bài viết này, Y tế 24h sẽ giúp bạn tìm hiểu về loài kiến này và cách xử lý khi gặp kiến ba khoang cũng như là cách phòng tránh, tiêu diệt kiến ba khoang.
Kiến ba khoang
Kiến ba khoang wiki
Kiến ba khoang có một vài tên gọi khác như kiến gạo, kiến lác, kiến khoang, kiến nhốt,… Đây là một loài kiến có thân hình thon dài, nhọn về đuôi (chiều dài thân khoảng 0,8 – 1,2cm). Kiến có 3 đôi chân và bụng có đốt. Đốt bụng kiến rất dẻo nên khi di chuyển bụng và đuôi kiến thường cong lên.
Cấu tạo ngoài của loại kiến này gồm có đầu – ngực – elytra – bụng trước – bụng sau, tương ứng với các màu đen – đỏ xếp xen kẽ.
Đầu kiến màu đen có 2 râu chia đốt, ngực trên màu đỏ (hoặc vàng cam). Phần bụng kiến cũng gồm có 2 màu đỏ và đen xếp xen kẽ tạo thành hình như 3 cái khoang. Vùng màu đen dưới ngực trên có tên gọi là elytra, vùng này có khả năng phát quang ngũ sắc, xanh óng ánh và đính kèm thêm một đôi cánh cứng.
Hình ảnh kiến ba khoang
Kiến ba khoang sống ở đâu?
Kiến ba khoang đã xuất hiện từ rất lâu tại Việt Nam và có vùng phân bố rộng. Chúng thường sống tại các ruộng lúa, quanh các gốc rạ, bụi cỏ, vườn cây, nơi gần nước, bãi rác thải, công trường xây dựng hoặc một số nơi như nhà ở, trường học, ký túc xá,…
Mùa kiến ba khoang
Ta có thể dễ bắt gặp kiến ba khoang nhất là sau cơn mưa khi chúng đang di chuyển tới nơi khô ráo hơn.
Vào khoảng tháng 9 đến tháng 11 là thời kỳ sinh sản của loại kiến này, nên chúng thường hay tìm đến nơi có ánh điện, nhiều cây cối để kiếm ăn. Tháng sinh sản của kiến còn được gọi là mùa kiến ba khoang.
Kiến 3 khoang có cánh không?
Vùng elytra của kiến ba khoang có đính kèm một đôi cánh cứng màu đen. Bên trong đôi cánh cứng này có một đôi cánh trong suốt gấp gọn. Đến lúc bay đôi cánh ấy mới được xòe ra.
Kiến ba khoang có bay được không?
Đôi cánh cứng của nó rất khỏe lại kết hợp cùng đôi cánh trong suốt nên nó bay rất nhanh và khỏe.
Kiến ba khoang sợ mùi gì?
Theo một số nhà khoa học cho biết, kiến ba khoang rất nhạy cảm với các mùi hương trong thiên nhiên như sả, bạc hà, húng quế, dạ hương,…
Côn trùng giống kiến ba khoang
Về tổng thể, kiến ba khoang là loại côn trùng nhỏ bé nhìn giống với các loài kiến thông thường. Tuy nhiên do màu sắc đặc biệt đen xen kẽ đỏ mà người ta có thể dễ dàng nhận biết loại kiến này với các loại kiến khác.
Giống như các loại kiến khác, khi đốt tuy không gây ra những ảnh hưởng lớn đến sức khỏe mà nó chỉ gây ra tổn thương tại vùng tiếp xúc trực tiếp với chất độc do kiến tiết ra.
Xem thêm: Thuốc 7 màu – Silkron: Thành phần, công dụng, đối tượng cần dùng.
Kiến ba khoang đốt có triệu chứng gì?
Khi bị kiến ba khoang đốt hay cắn, có thể biểu hiện một số triệu chứng lâm sàng như:
- Tổn thương da, tại vùng da bị đốt rát đỏ, thành từng đám hay từng vệt đỏ, theo chiều tay chà xát, hoặc vô ý đập giết. Xuất hiện các mụn nước, mụn nhỏ li ti, có vùng hơi lõm màu vàng nâu.
- Tại vùng da tổn thương do vết cắn của chúng nếu gãi hay làm cho dịch nước trong các mụn lan rộng thì càng khiến các tổn thương lan rộng hơn.
- Người bị đốt sẽ cảm thấy như bị bỏng và có thể kèm theo một số triệu chứng như sốt nhẹ hay nổi hạch.
Bị kiến ba khoang đốt
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp khi bị kiến ba khoang đốt, cắn:
Kiến ba khoang đốt phải làm sao?
- Khi phát hiện bị kiến ba khoang đốt, tuyệt đối không dùng tay trần bắt hay giết kiến trên da mà hãy nhanh chóng thổi hoặc lấy một tờ giấy để nó tự bò lên rồi lấy ra khỏi người.
- Sau đó rửa ngay vùng da tiếp xúc với kiến bằng nước sạch với xà phòng và dùng nước muối sinh lý để khử trùng vết thương.
- Nếu vùng da đã có biểu hiện ngứa rát, hay nổi các vết phồng rộp tuyệt đối không gãi, hãy đến ngay bác sĩ hoặc cơ sở y tế cần nhất để chữa trị kịp thời.
Kiến ba khoang đốt có nguy hiểm không?
Cơ thể kiến ba khoang có chứa chất pederin gây viêm da, phồng rộp. Đây là chất độc mạnh gấp khoảng 13 – 15 lần nọc độc của rắn hổ mang.
Khi da người tiếp xúc với dịch tiết của chúng hoặc vô ý đập giết chúng ngay trên da khi bị kiến đốt hay cắn khiến cho chất độc theo dịch cơ thể kiến tiết ra tiếp xúc với da và gây viêm da, bỏng rát, phồng rộp ngay tại vùng tiếp xúc.
Bị kiến ba khoang đốt có sốt không?
Theo nghiên cứu trên lâm sàng, với người khi bị kiến ba khoang đốt phần lớn gây tổn thương ngoài da là chủ yếu.
Tuy nhiên khi bị kiến ba khoang đốt trên đối tượng là trẻ em, hoặc người có làn da nhạy cảm, trường hợp nặng sẽ có biểu hiện sốt nhẹ, nổi hạch lân cận,…
Tác hại của kiến ba khoang
Mặc dù với độc tính rất mạnh, nhưng với một lượng nhỏ, kiến ba khoang đốt không gây nguy hiểm đến nỗi gây chết người. Nặng nhất là khi bị đốt trên vùng da mềm, đây là vùng da khiến cho chất độc dễ lan rộng, không điều trị kịp thời dứt điểm thì sẽ gây lở loét.
Bị kiến ba khoang cắn có lây không?
Đây chính là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi người thân hoặc chính mình bị kiến ba khoang cắn. Theo các chuyên gia về da liễu cho biết, khi bị tổn thương do bị đốt thì không có khả năng lây lan cho người khác.
Tuy nhiên, tổn thương trên da dưới dạng các mụn nước, bỏng, ngứa rát nên khi ta vô tình gãy khiến mụn nước vỡ ra sẽ gây lan rộng vết thương ra các vùng da khác trên cơ thể chính mình.
Kiến ba khoang đốt có để lại sẹo?
Khi bị kiến ba khoang đốt, trong quá trình hồi phục sẽ để lại sẹo tương tự như sẹo bỏng. Khi đó bạn nên dùng một số loại thuốc làm mờ sẹo, kem trị sẹo để có thể tránh để lại sẹo trên da làm mất thẩm mỹ.
Kiến ba khoang đốt bao lâu thì khỏi?
- Sau khi bị đốt trong khoảng 5 – 8h sẽ biểu hiện rát đỏ và nổi ban đỏ trên da.
- Sau nửa ngày đến một ngày, xuất hiện thương tổn như nổi mụn nước, mụn nhỏ li ti ngứa rát, phồng rộp.
- Khoảng 3 ngày tiếp theo, vết thương đỡ rát hơn và bắt đầu bong vảy.
- Sau khoảng 5 đến 7 ngày vảy bong hết, để lại những vết sẹo thâm rát lâu nhất.
Bị kiến ba khoang đốt có được tắm không?
Ở trường hợp nhẹ, khi bị kiến ba khoang đốt bạn vẫn có thể tắm bình thường, tuy nhiên tránh chà sát mạnh nên vết thương bởi có thể gây vỡ các mụn nước khiến vết thương lan rộng.
Một số trường hợp nặng hơn, tùy theo cơ địa từng người, bạn nên tham khảo thêm ý kiến của các bác sĩ để có lời giải đáp chính xác nhất.
Bị kiến ba khoang đốt không nên ăn gì, cần kiêng gì?
Khi bị kiến ba khoang đốt cần kiêng gì? Không gãi hay chà sát vùng tổn thương khi có biểu hiện ngứa rát bởi sẽ làm cho tổn thương lây lan rộng, kéo dài thời gian điều trị.
Tránh đưa tay tiếp xúc với chúng hoặc tiếp xúc với vết thương lên mắt vì đây là vùng rất mẫn cảm, chỉ một lượng nhỏ dịch tiết có thể gây sưng húp, giảm tầm nhìn.
Nhiều người nghĩ rằng nên kiêng ăn một số thực phẩm khi bị kiến ba khoang đốt. Đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Không những không cần kiêng ăn mà còn phổ sung thêm cho cơ thể các chất dinh dưỡng để tăng sức đề kháng như những thực phẩm giàu vitamin A, C, E, các loại trái cây rau xanh, uống nhiều nước để thanh lọc cơ thể, thu ngắn quá trình hồi phục.
Vết cắn kiến ba khoang
Do các triệu chứng tương tự nhau nên nhiều người nhầm lẫn khi bị kiến ba khoang đốt với một số bệnh ngoài da như bệnh zona thần kinh dẫn tới hướng điều trị sai lầm, không những không khỏi mà còn gây ra nhiều biến chứng phức tạp. Vậy nên cần phân biệt rõ hai bệnh.
Để phân biệt được 2 bệnh này, ta cần biết rằng, bệnh zona thần kinh thường xuất hiện ở những người có tiền sử bị thủy đậu. Trước khi biểu hiện triệu chứng ngoài da, bệnh zona thần kinh sẽ biểu hiện các dấu hiệu báo trước như đau nhức dây thần kinh nửa người, tại nơi vùng da bị thương tổn.
Đối với zona thần kinh, thương tổn là các mụn nước mọc thành đám tại một bên của cơ thể, còn khi bị kiến ba khoang đốt, tổn thương mọc theo dấu vết tiếp xúc của vùng da với chất độc.
Trẻ bị kiến ba khoang đốt
Trẻ em là đối tượng dễ bị kiến ba khoang đốt. Do cơ thể trẻ sức đề kháng còn yếu và làn da còn non nớt nên khi bị kiến đốt dễ gây ra những thương tổn nghiêm trọng trên da.
Dấu hiệu bị kiến ba khoang cắn ở trẻ
Giống như với người lớn, tại vùng da bị kiến đốt nổi ban đỏ, dát đỏ và cảm giác ngứa rát khiến trẻ gãi dụi, quệt liên tục. Khi đó, vết thương sẽ lan rộng ra các vùng da lành xung quanh, nếu trẻ quệt lên mắt có thể gây sưng húp mắt.
Nguy hiểm hơn là đối với trẻ sơ sinh có thể kèm theo các triệu chứng như sốt, nổi hạch lân cận, nên các mẹ hãy trông chừng con cái cẩn thận tránh để kiến tiếp xúc với trẻ.
Cần làm gì khi trẻ bị kiến ba khoang đốt?
Hãy rửa sạch vùng da của trẻ bị tổn thương, khử trùng bằng nước muối sinh lý và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời.
Cách tiêu diệt kiến ba khoang
Cách trị kiến ba khoang đốt
Theo lời khuyên của các chuyên gia y tế, khi bị kiến ba khoang đốt có thể xử lý như sau:
- Trước tiên nên rửa sạch nơi tiếp xúc với kiến bằng xà phòng và khử trùng bằng nước muối sinh lý.
- Đối với trường hợp nhẹ thì có thể bôi các thuốc kháng viêm như thuốc mỡ Corticosteroid từ 4 đến 6 lần một ngày hoặc thoa kem Phenaegan khoảng 8 đến 10 lần mỗi ngày để giảm tình trạng phồng rộp, ngứa rát ở nơi bị tổn thương.
- Nếu chẳng may độc kiến ba khoang tiếp xúc với mắt thì phải nhỏ nước muối sinh lý 0,9% sau đó dùng các thuốc bôi kháng sinh như tetraxylin hay cloroxitH.
- Trường hợp nặng như sưng phồng như bỏng kèm sốt nhẹ, nổi hạch, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời tránh gây nhiều biến chứng phức tạp.
- Trong quá trình điều trị nên bổ sung nhiều thành phần dinh dưỡng như protein, sắt, lipid, vitamin và khoáng chất tăng sức đề kháng, kéo ngắn thời gian hồi phục của vết thương.
Cách đuổi kiến ba khoang
Kiến ba khoang bị thu hút bởi ánh đèn và rất sợ các mùi hương tự nhiên như hương sả, dạ hương hay húng quế,… Bạn có thể đuổi kiến ba khoang ra khỏi nhà bằng một số cách như sau:
- Thay bóng đèn huỳnh quang trong nhà bằng các bóng đèn vàng có ánh sáng dịu nhẹ hoặc buông rèm để tránh ánh sáng hắt ra ngoài thu hút kiến.
- Bạn có thể sử dụng đèn xông tinh dầu có hương sả hay dạ hương,… để đuổi kiến ra xa khỏi ngôi nhà của mình.
- Trồng một vài gốc sả hoặc dạ hương quanh ngôi nhà cũng có thể làm cho kiến sợ không dám xuất hiện tại ngôi nhà của bạn nữa.
Hãy cùng theo dõi video về cách xử lí kiến ba khoang hiệu quả nhất nhé:
Giết kiến ba khoang bằng tay sẽ để lại hậu quả gì?
Nếu lỡ giết kiến ba khoang bằng tay, tức là tay bạn đã trực tiếp tiếp xúc với chất độc do kiến tiết ra.
- Tại vùng da tiếp xúc này nếu không xử lý kịp thời sẽ biểu hiện các triệu chứng mẩn đỏ, sau đó nổi mụn nước, ngứa rát, phồng rộp,… giống với các triệu chứng do kiến đốt để lại trên da.
- Khi tay bạn đã tiếp xúc với chất độc mà không rửa hay sát trùng có thể gây lây lan chất độc đến các vùng da khác do tay tiếp xúc đến các vùng da đó, trường hợp này thường gặp nhất ở trẻ em.
Nếu lỡ giết loại kiến này trực tiếp bằng tay, bạn nên nhanh chóng rửa sạch tay bằng xà phòng và dùng thuốc sát trùng khử trùng tại vùng da tiếp xúc.
Cách diệt kiến ba khoang
- Diệt kiến bằng thuốc diệt côn trùng: Kiến ba khoang có thể bị tiêu diệt bởi một số loại thuốc diệt côn trùng thông thường. Bạn có thể phun thuốc diệt gián, muỗi, kiến quanh ngôi nhà, đặc biệt là các góc khuất như góc nhà, gầm giường, gầm tủ,…
- Sử dụng tinh dầu chanh sả: Đây là một biện pháp hoàn toàn tự nhiên để đuổi loại kiến này đi ra khỏi ngôi nhà được khuyến khích sử dụng vì vừa an toàn mà không gây bất kỳ tác hại nào đối với bạn.
- Sử dụng vợt muỗi điện: Là phương pháp tiêu diệt kiến một cách gián tiếp mà không phải tiếp xúc trực tiếp với chất độc do kiến tiết ra.
Cách phòng chống, khắc phục kiến ba khoang
Để đề phòng kiến ba khoang, bạn có thể thực hiện một số biện pháp như sau:
- Vệ sinh môi trường sống, môi trường làm việc, tránh để cây cối um tùm, phát quang các bụi cỏ,…
- Hạn chế mở cửa nhiều để tránh kiến hay các loại côn trùng khác bay vào nhà, đặc biệt ở các nơi gần đồng ruộng hay nhiều cây cối rậm rạp.
- Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng vì tại đó là nơi thu hút kiến ba khoang nhất. Khi làm việc dưới ánh đèn cần lưu ý.
- Nên mặc quần áo tay dài khi ra đồng ruộng, nhất là vụ thu hoạch, hoặc đến các công trường xây dựng.
- Có thể treo rèm cửa để giảm bớt ánh đèn điện hắt ra ngoài.
- Giũ mạnh quần áo, chăn màn trước khi dùng. Chú ý kiểm tra giường chiếu trước khi ngủ.
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với kiến ba khoang
- Nếu có lỡ tiếp xúc hãy đến ngay bác sĩ để có hướng điều trị thích hợp, kịp thời.
Hiện nay, loại kiến độc hại với số lượng ngày một tăng lên. Nếu có kiến thức và biết phòng tránh một cách khoa học thì có thể giảm đáng kể hậu quả nặng nề của viêm da do loại kiến này gây ra.
Kiến ba khoang đốt bôi thuốc gì?
Khi bị kiến ba khoang đốt trước tiên có thể sử dụng một số loại thuốc sát trùng nhẹ, sau đó nếu triệu chứng nặng hơn có thể sử dụng một số loại thuốc như thuốc kháng viêm, thuốc kháng histamin, thuốc chống dị ứng, thuốc chống phù nề,…
Tùy theo diễn biến của bệnh và cơ địa từng người mà có thể dùng các loại thuốc khác nhau. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để dùng đúng thuốc, trị đúng bệnh.
Video về cách điều trị vết thương do kiến ba khoang đốt do Hanoi 18H đưa tin nhé!
Kiến ba khoang cắn bôi Acyclovir
- Acyclovir là thuốc kháng viêm có tác dụng điều trị hiệu quả các bệnh ngoài da nên nhiều người lầm tưởng rằng sử dụng Acyclovir cũng có tác dụng điều trị vết thương do kiến ba khoang để lại.
- Tuy nhiên, thực chất Acyclovir có tác dụng điều trị tốt ở những bệnh nhân mắc zona thần kinh hay thủy đậu.
- Ngoài ra, nếu lạm dụng Acyclovir để điều trị vết đốt của kiến có thể gây ra những tổn thương nặng hơn như viêm, loét,… làm kéo dài thời gian điều trị. Bạn không nên tự ý dùng thuốc này để điều trị vết đốt do kiến ba khoang.
Xem thêm: Genpharmason là thuốc gì? Lưu ý và cách sử dụng Genpharmason hiệu quả.
Kiến ba khoang cắn bôi Hồ nước
Hồ nước thường được bán tại các nhà thuốc với công dụng điều trị tốt các vết thương ngoài da. Bạn có thể dùng hồ nước để bôi lên vết thương khi đã nổi phồng rộp hay mụn nước,…
Tuy nhiên, thể trạng của mỗi người khác nhau hay mức độ nặng nhẹ của vết cắn gây ra không giống nhau. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng sản phẩm này.
Thuốc trị sẹo vết đốt của kiến ba khoang
- Trị sẹo (thâm) từ nguyên liệu thiên nhiên
Trị sẹo do vết cắn của kiến ba khoang sử dụng nguyên liệu thiên nhiên là biện pháp an toàn và dễ sử dụng.
- Bạn có thể tìm một số nguyên liệu có tác dụng hiệu quả trong làm liền sẹo như nghệ, mật ong, nha đam, rau má,…
- Cách sử dụng vô cùng đơn giản, bạn có thể giã nhỏ nhưng nguyên liệu trên rồi đắp trực tiếp lên vết thương khi đã liền da.
Tuy nhiên, tùy từng cơ địa mà tác dụng khác nhau nên nếu vết thương quá nặng thì cách trị sẹo từ thiên nhiên lại không có hiệu quả.
Xem thêm: Thuốc mỡ bôi da Baribit – Công dụng, cách dùng và những lưu ý.
2. Trị sẹo (thâm) bằng thuốc, kem bôi
Đây là cách trị sẹo thâm được nhiều người ưu tiên sử dụng hơn. Do hiện nay, hầu như các thuốc trị sẹo, kem bôi đa phần có nguồn gốc từ tự nhiên nên tương đối lành tình khi sử dụng mà lại có hiệu quả nhanh và tốt hơn cách trên nhiều lần.
- Cơ chế tác dụng của những loại thuốc này là kích thích tái tạo tế bào mới, sản sinh collagen, làm sáng da ngăn ngừa vết thâm một cách hiệu quả.
- Một số loại thuốc, kem bôi được nhiều người sử dụng hiện nay như: kem nghệ, kem chiết suất từ rau má, kem trị sẹo Kjinpbnh của Nga, kem trị sẹo Scar Esthetique của Mỹ,…
Mua thuốc diệt kiến ba khoang ở đâu?
- Thuốc diệt kiến được bán tại nhiều cửa hàng, siêu thị, hoặc tại các cửa hàng bán mỹ phẩm đều có bán thuốc diệt kiến với giá thành tương đối rẻ.
- Tinh dầu chanh sả được bán tại các chợ tinh dầu, tại các cửa hàng mỹ phẩm, hoặc tại một số nhà thuốc. Hoặc bạn có thể tự chế biến tinh dầu tại nhà.
Hy vọng những thông tin trên hữu ích cho bạn!
Làm sao để phân biệt được kiến ba khoang với giời leo ạ?
Phân biệt qua triệu chứng nhé bạn, kiến ba khoang sẽ khác giời leo ở nhiều điểm.