Theo tin mới nhất được VTV từ các chuyên gia y tế, nếu như các loại thuốc biệt dược gốc ở Việt Nam vẫn theo hướng đấu thầu riêng và giá của các loại biệt dược này vẫn tiếp tục “neo” ở mức cao thì những gánh nặng về chi phí chữa trị bệnh sẽ ngày càng nặng thêm lên trên vai của người bệnh.
Trong hơn 3 năm về trước từ khi Chính phủ ký quyết định chỉ đạo Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện chương trình đấu thầu rộng rãi các loại biệt dược gốc hết hạn bảo hộ với thuốc Generic nhóm 1 (chúng ta gọi tắt nó là các Generic) để nhằm mục tiêu giúp cho người dân được giảm đi gánh nặng về chi phí cho chữa trị bệnh tật cho người bệnh và cũng như là nguồn ngân sách của Nhà nước.
Tuy nhiên, tới nay việc thực hiện chương trình này vẫn đang còn chậm trễ gây cho lãng phí con số này lên tới hàng nghìn tỉ Việt Nam đồng.
Biệt dược gốc là gì? Biệt dược gốc là một tên thuốc đầu tiên được cấp phép lưu hành bởi cục quản lí dược trên cơ sở đảm bảo được chất lượng, độ an toàn cũng như là hiệu quả. Tại nước ta, những biệt dược gốc này có thời gian bảo hộ trong khoảng 20 năm, giá sẽ cao và không thay đổi trong suốt 20 năm này. Tuy nhiên, trong khi nước ta không đổi thì nước ngoài họ lại giảm giá cứ 5 năm lại được điều chỉnh một lần về mức giá bán.
Video theo thời sự VTV 24h:
Generic được định nghĩa là một loại thuốc được sản xuất sau những loại biệt dược gốc, tất cả mọi thứ thành phần, hàm lượng tương đương cho hiệu quả với người bệnh là tương đương như giá bán lại rẻ hơn rất nhiều lần, theo những số liệu thống kê cho thấy có những Generic thấp hơn biệt dược gốc tới tận 18 lần.
Để giúp cho người dân giảm bớt gánh nặng về chi phí cho tiền thuốc thang, tiếp cận được nhiều loại thuốc chất lượng tốt, hiệu quả cao. Chính phủ đã chỉ đạo cho Bộ Y tế khi đã có nhiều loại thuốc Generic, thì biệt dược gốc phải được đưa vào để cả hai cùng đấu thầu chung, bời vì một khi chỉ nguyên biệt dược gốc thầu riêng thì giá của biệt dược gốc này dù cho có cao tới mức nào đi nữa thì vẫn hoàn toàn có thể trúng thầu.
Hay điển hình như 6 loai biệt dược gốc có tác dụng chống ung thư được kể đến gồm:
- Gemcitabin hàm lượng 200mg
- Gemcitabin hàm lượng 1,000mg
- BDG Gemzar hàm lượng 200mg
- BDG Gemzar hàm lượng 1,000mg
- Eloxatin hàm lượng 50mg/10ml
- Eloxatin hàm lượng 100mg/20ml
- Docetaxel (BDG Taxotere hàm lượng 80mg/4ml)
- Docetaxel (BDG Taxotere hàm lượng 20mg/1ml)
Nếu như các loại biệt dược gốc kể trên được thực hiện đấu thầu cùng với các loại thuốc Generic thì có thể giảm được chi phí và tiết kiệm cho người dân cũng như là ngân sách Nhà nước lên tới con số hơn 360 tỉ Việt Nam đồng.
Ông Lê Văn Phú – trường ban Dược và Vật Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, cho rẳng:
“Nếu chúng ta thực hiện đấu thầu với khoảng hơn 100 loại biệt dược gốc đủ điều kiện thì con số cúng ta có thể tiết kiệm được cho ngân sách Nhà Nước và người dân có thể lên tới hàng nghìn tỉ Việt Nam đồng)
Ông Nguyễn Huy Hùng, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế, thừa nhận rằng:
Việc chúng ta đấu thầu rộng rãi các loại biệt dược gốc đã hết hạn bảo hộ với thuốc Generic đang tiến triển rất chậm trong quá trình triển khai. Biệt dược gốc là một nhóm thuốc còn tồn tại những vấn đề chưa hợp lý cần phải được tiến hành điều chỉnh. Hiện tại, Bộ Y tế cũng đang xây dựng thông tư để tiến hành triển khai nhưng vẫn chưa biết cho tới khi nào mới được ban hành.
Theo đại diện của Bộ Y tế:
Chính phủ cũng đã chỉ đạo trong trường hợp những loại biệt dược gốc còn chưa đủ điều kiện để đấu thầu với các loại Generic, thì buộc chúng ta cần phải đàm phán giá cả với nhà cung cấp loại biệt dược gốc này, không được để đấu thầu riêng để làm sao bằng mọi cách phải kéo được giá cả cho những loại biệt dược gốc này giảm xuống, cách thực hiện này các nước trên thế giới đã áp dụng từ rất lâu.
Các chuyên gia cũng cho rằng:
Mỗi năm số lượng biệt dược gốc hết hạn bảo hộ sẽ ngày một trở nên nhiều, việc đấu thầu biệt dược gốc với các loại thuốc Generic không thể chậm trễ hơn. Vì thế, nếu như các loại biệt dược gốc vẫn được đấu thầy một cách riêng lẻ và giá bán sẽ tiếp tục “neo” ở con số cao thì chi phí chữa bệnh cho người dân và Ngân sách Nhà Nước ngày cành trở nên nặng nề hơn. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng cần phải cho công khai danh sách các biệt dược gốc đấu thầu chung với các loại Generic để từ đó các bên có thể cùng theo dõi.
Nguồn: VTV. Link: https://vtv.vn/kinh-te/lang-phi-hang-nghin-ty-dong-vi-thuoc-biet-duoc-goc-neo-gia-cao-20200521164901313.htm
Bàn luận
Kết luận của VTV1 là phải xem lại có nên để gói thầu biệt dược riêng hay không. Tạm thời gạt qua các khác biệt về chất lượng generic tại Việt nam và thế giới, về tương đương sinh học hay tương đương điều trị….. Đây có thể là bước thăm dò dư luận để đấu thầu nhóm biệt dược gốc hội nhập với nhóm 1 ? Có thể lắm chứ khi mà: – Ngân sách đã cạn kiệt. – Dự trữ ngoại tệ giảm. – Tân bộ trưởng y tế sắp ra mắt cũng muốn có tiếng vang.
Giá thuốc tại nước ta vẫn rất cao, một phần là do những khác biệt độc đáo so với thế giới, chẳng hạn.
– Duy nhất Việt nam cho phép các công ty phân phối, thương mại đăng ký sở hữu visa thuốc. CÁc nước khác chỉ có nhà sản xuất được đứng tên sở hữu, và sau đó muốn cho ai phân phối cũng được, nhiều công ty cùng phân phối cũng ok. Việc độc quyền nắm visa thuốc khiến giá thuốc khó hạ và hạn chế sự tham gia phân phối của các công ty khác.
– Rất nhiều nước đã có chính sách hạ giá thuốc. Philippines quy định ghi thuốc gốc trên hộp thuốc lớn hơn tên thương mại. Năm 2015 Pháp quy định chỉ được ghi tên gốc khi kê đơn. Ở Ý các bác sỹ cũng chỉ được kê tên gốc và phải phân biệt được thuốc generic nào rẻ nhất. Ở HÀ Lan, bảo hiểm y tế chỉ thanh toán thuốc generic có giá rẻ nhất….
– Việt nam là một trong số hơn 5 nước mà y dược chưa phân ly. Y dược phân ly có thể hiểu là bệnh nhân tới bệnh viện chỉ để khám bệnh, còn thuốc thì không bán qua bệnh viện mà qua các cơ sở phân phối độc lập. Ưu điểm là khiến các khâu trung gian giảm đi khiến giá thuốc hạ. Thu nhập của bác sỹ phụ thuộc vào kết quả điều trị chứ không phải vào thuốc nên chất lượng khám chữa bệnh tăng lên. CÁc thuốc đắt tiền dần biến mất do không ai còn kê đơn dựa vào hoa hồng. Sự cạnh tranh giữa các thuốc khiến cho giá thuốc hạ và dễ quản lý hơn, giống như thực phẩm.
Chính vì các lợi ích này mà các nước đều làm theo mô hình y dược phân ly giống như Hoa Kỳ, gần đây nhất có thể nói là Trung quốc năm 1998, Hàn quốc năm 2000.
Y dược phân ly còn có nghĩa là Cơ quan quản lý dược sẽ phải tách riêng khỏi bộ y tế – không giống như Việt nam là bộ y tế là cơ quan chuyên môn nhưng lại đi quản lý cả giá thuốc. Các nước xung quanh chúng ta đều đi theo mô hình quản lý của FDA Hoa Kỳ với CFDA của Trung quốc, FDA của Ấn, Philippines, Malaysia, Thái, Indo……
Gia cát dự: Cục ATTP sẽ nằm chung giường với Cục dược trước 2022 và cả hai come out khỏi Bộ Y tế , ra ở riêng trước năm 2024.
Điểm nóng tiếp theo, rất có thể là vật tư y tế (nổi bật nhất là stent mạch vành, hiện chiếm 1/3 tỷ trọng thanh toán bảo hiểm y tế về Vtyt). Vụ thí điểm đấu thầu tập trung Vtyt của miền Bắc và Bắc Trung Bộ, bán ngày 8-28/10/2019 vừa rồi mới chỉ là bước dạo đầu!
